Chileense vakantie

Wat een rust! Na een kleine week in het Chileense merengebied zijn we compleet onthaast. Er is hier van alles te doen; maar dan vooral in de natuur. En dat betekent bergschoenen aan, naar buiten, ’s avonds zelf koken en lange nachten onder dikke dekbedden. Zeker heel wat anders dan het onderweg zijn van de afgelopen weken. Hier hebben we achtereenvolgens vier en drie dagen ons thuis gemaakt in een refugio, om van daaruit bossen, vulkanen en watervallen te verkennen.

En niets te vroeg. Want voor het eerst trad er een soort reismoeheid op, bij ons allebei. Het was lekker om even ergens thuis te zijn. En het was goed om alle indrukken van de afgelopen zes weken omhoog te laten komen. Het voelt echt als een Chileense vakantie hier; en dat heel toepasselijk in de streek waar de Chilenen zelf het liefst vakantie op vakantie gaan. Wat helpt bij het vakantie vieren, is dat ons tijdsbesef nu echt stevig begint te verschuiven. Zes uur in de bus is als een tussendoortje, en twee uur tellen we al niet eens meer. En anders is er na vandaag altijd nog morgen.

Een paar verhalen van de streek zijn het vermelden waard. In het merengebied hebben zich sinds midden 19e eeuw bijna 6.000 Duitse gezinnen gevestigd. Goed opgeleide migranten die gebruik maakte van een nieuwe Chileense wet die hen ruimte gaf om zich hier vrij te vestigen. Het resultaat is zichtbaar en draagt bij aan de toch al Europese indruk die we van Chili hebben. Het is alsof we in een Duitse tijdmachine stappen, met Beierse vakwerkhuizen, evangelische kerken, ‘kaffee und kuchen’ en een incidentele actieve Duitse vereniging. En hoewel de families inmiddels opgegaan zijn in de Chileense gemeenschap; de gründlichkeit is onmiskenbaar.

Een recenter verhaal is dat van de vulkaanuitbarsting, hier vlakbij op de grens met Argentinië. Gisteren en vandaag werd de zon (en het uitzicht op de vulkaan) weggenomen door de as. Maar niet zo erg als in Bariloche, over de grens in Argentinië. Daar worden nog steeds mondkapjes gedragen. Toch worden ook hier nog lokale vluchten geannuleerd. Tel daar de verwachting bij op dat de vulkaan nog zeker drie jaar actief blijft roken en het beeld van de impact is compleet. Alhoewel roken niet altijd iets hoeft te betekenen. De vulkaan bij Pucon rookt aan een stuk, met als enige impact Maartjes nachtmerries over vulkaanuitbarstingen, lavastromen, nachtelijke ontsnappingen uit huizen, enzovoort…

En dan de persoonlijke verhalen. Maartje heeft haar eerste bergtochten met goed gevulde backpack er op zitten; met meerdaags lopen in Patagonie in het vooruitzicht. Verder hebben we de afgelopen week weer fijne contacten gehad met het Nederlands/Amerikaanse thuis/vrienden-front; een 60-jarige mams (dus nogmaals gefeliciteerd!) en hele mooie berichten over een nieuwe zwangerschap. We koesteren de contacten!

Tijd om weer verder te kijken, want morgen begint een ander interessant deel van onze Chili-trip. We gaan aan boord van een boot die ons in vier dagen langs de fjordenkust naar Puerto Natales brengt, ongeveer 2.000 kilometer ten zuiden van hier. In de hostels ontmoeten we steeds meer reizigers die dezelfde (wekelijkse) boot pakken. Goed gezelschap, en dus kijken we uit naar vier mooie dagen vanuit weer een heel ander perspectief. Eens kijken wat vier dagen op een boot met ons schuivende tijdsbesef gaat doen.

Een van de vele meren! Klik hier voor meer.

Studentenprotesten in Chili

Santiago heet ons warm welkom in Chili. We vinden een plek in Barrio Brasil; ooit een dermate vervallen stadsdeel dat de stadsvernieuwers van de jaren ’70 en ’80 er aan voorbij zijn gegaan. En dat is goed nieuws. In de jaren ’90 wordt Barrio Brasil, vrijwel het enige oorspronkelijke (en betaalbare) stadsdeel, een mekka voor muzikanten en kunstenaars. Nu is Barrio Brasil de wijk van kunstenaars en studenten en zonder twijfel de meest hippe wijk van de stad. Tijdens het eten in een café ontmoeten we Eduardo en Theo, met wie we drie prima flessen Chileense wijn legen. Welkom in Chili!

Eduardo is docent Engels. Al snel komen we op de studentenprotesten. Wekelijks (op dinsdag) gaan tienduizenden docenten, studenten, ouders en arbeiders de straat op om gratis onderwijs te eisen. Hoewel Chili de grootste economie van Zuid-Amerika heeft, is een goede studie vrijwel onbetaalbaar. De lening die je er voor moet afsluiten - als je het geld niet al hebt - bedraagt ongeveer het equivalent van een huis. Bovendien bedragen de rentepercentages 30 tot 50%. Die eindjes krijg je voor je leven niet meer aan elkaar geknoopt. En al helemaal niet als je kiest voor een opleiding in kunst, literatuur of muziek.

Maar de voornaamste emoties spannen zich tussen links en rechts, tussen arm en rijk en tussen de aanhangers van Allende en Pinochet. Die emoties knallen er nu allemaal uit doordat Pinera, de eerste rechtse president sinds de hernieuwde democratie in 1990, eerder dit jaar heeft besloten tot extra bezuinigingen op onderwijs. De meeste studenten protesteren vreedzaam, maar als de oproerpolitie komt vertrekken gematigden en blijven relschoppers. De rellen worden gevoed door emoties die het land tijdens Pinochet al verdeelden. Moeilijk voor te stellen, maar rechts vindt nog steeds dat Pinochet het land economisch veel goed heeft gedaan. Voor links ligt dat anders; daar zijn in die tijd grote klappen gevallen. Eduardo vertelt ons dat links en rechts nog steeds niet mengen; niet in de cafés, niet in de wijken en niet op de universiteiten.

Maar ondanks alle emoties, uiteindelijk gaan de protesten om kwaliteit en gelijkheid van onderwijs. De rijke studenten hebben toegang tot de allerbeste scholen in Latijns Amerika, terwijl de onder- en middenklasse het moeten doen met een ouderwetse en zeer matig gesubsidieerde staatsopleiding.
We bedanken vriendelijk voor de uitnodiging om de volgende dag deel te nemen aan de protesten. De onderhandelingen tussen de stakingsleiders en de overheid zitten muurvast. Ondertussen worden sommige scholen en universiteiten al vier maanden bezet. Zo vormt zich een jaargang van puberende jongeren die al maanden geen onderwijs hebben gehad. Polderen is misschien niet het antwoord, maar op deze manier verder radicaliseren en wegzakken zeker ook niet.

Ook in Valparaiso liepen we tegen protesten aan. Hier zetelt het congres en bovendien zijn er vier universiteiten te vinden. Genoeg gehoor dus. Later hoorden we dat ook hier het einde grimmig is verlopen, maar net als in Santiago waren we op een andere plek in de stad toen de protesten uitliepen op ongeregeldheden.

Valparaiso is voor de helft een openluchtmuseum, waar de linkse sfeer overheerst: veel kunstenaars, grafittikunst, een rijk studentenleven en veel portretten van Allende. Ook hebben zich van oudsher veel immigranten gevestigd in Valparaiso; de vallei van het paradijs. Die invloed merk je ook nog, bijvoorbeeld in de actieve kerk van Duitse protestanten. Ons hostel is ook wel het vermelden waard, met stip op 1, ondanks de gedeelde badkamer :-). Opgeknapt door (opnieuw) een kunstenaar, ligt het huis op een van de 42 cerro’s (heuvels) van Valparaiso. De heuvels zijn behoorlijk steil, wat resulteert in een wirwar van steegjes, straatjes en creatieve bouwsels van huizen. Dat geldt ook voor het hostel.

We zijn maar 1 nacht in Valparaiso gebleven. En dat is ook genoeg, er begint een beetje een verzadiging op te treden. We hebben voorlopig genoeg door steden en stadjes gestruind.
Nu zijn we in Pucon in het Lake District beland, ogenschijnlijk ver weg van alle cultuur en politiek. We beginnen aan vier weken Zuid-Chili, met veel zin om onze aandacht te verleggen naar meren, vulkanen, gletsjers, bergen en ander buitenleven!

Valparaiso. Klik hier voor Santiago en de studentenprotesten.

41 uur in Peru

Dat zal voor Machu Picchu gangers onder jullie wel als beschamend kort klinken, maar we zullen uitleggen waarom het voor ons goed is. Dat begint in La Paz (Bolivia), waar ons het besef bekroop dat onze eindbestemming in Zuid-Amerika - Patagonië - steeds meer buskilometers van ons af begint te raken. En tjonge, wat is dit continent geweldig groot. Maar hoe blij zijn we met de omweg die we hebben gemaakt. Met de kennis van nu zouden we Bolivia thuis zeker al op onze lijst met bestemmingen hebben opgenomen.

Maar het werkt anders. Onderweg maken we steeds weer nieuwe keuzes; door ontmoetingen met anderen, door de vorm van de dag, door spontane (on)mogelijkheden, of omdat we eindelijk aan serieus inlezen toekomen. Met als resultaat dat we een behoorlijk een stuk verder naar het noorden zijn afgedreven. We willen nu echt gaan afzakken. En daarom laten we Machu Picchu (voor nu) liggen en zijn we afgebogen naar Chili.

Ondertussen (nu we hier toch zijn ;-) hebben we Lake Titicaca bezocht en zijn we - via Copacabana en Isla del Sol - in Puno (Peru) beland. Een bijzonder plek vanwege de beroemde drijvende eilanden. De indianen die daar wonen leven inmiddels behoorlijk van het toerisme; maar ook nu halen ze nog niet voldoende omzet om een stuk grond op het vasteland te kopen. Het voelt wel alsof dat inmiddels belangrijker is voor de indianen dan hun culturele erfgoed. Ja, in Peru draait het al opvallend veel meer om handel en toerisme dan in Bolivia. Maar de echte sprong in welvaart en vooruitgang maken we als we in de meest noordelijke stad van Chili (Arica) aankomen. We zien weer autoreclames, winkelketens en de eerste MacDonalds sinds Buenos Aires (meer hierover in de coachcultures blog). Dat is overigens niet de reden waarom we ineens beter slapen dan de afgelopen twee weken. Dat komt vooral omdat we terug zijn op zeeniveau. De hoogten van Bolivia en Peru waren prachtig, maar nu is het heerlijk om de zuurstof en de zeelucht diep te kunnen inademen.

Terug naar keuzes maken. We ontdekken dat het bij ons reisritme hoort; als een soort terugkerende cyclus. Op-en-neer. Als we een paar dagen of een week alles loslaten en ons lekker laten meevoeren door de plekken en de mensen die we tegenkomen, dan volgt vanzelf de behoefte om weer de touwtjes in handen te nemen. Loslaten - overnemen - loslaten - overnemen. Af en toe willen we even niets, om dan weer precies te willen weten wat we nu eigenlijk willen en waar we ongeveer aan toe zijn. Sommige andere reizigers lijken enorm koersvast en hebben altijd een plan en een boeking klaar. Weer anderen zijn enorme dolers. En wij? Wij zitten er weer eens precies tussenin. Mooi, want zo kunnen we van beiden even hard genieten.

Dat neemt niet weg dat 41 uur in Peru echt beschamend kort is. Het was haast niet uit te leggen aan Alfredo, de leuke Peruaan in de bus naar Chili met wie we toch zeker 2 ½ uur ons Spaans hebben kunnen oefenen. Maar het is de keuze voor Chili die het uiteindelijk rechtvaardigt. We hebben onze zinnen gezet op het merengebied en Patagonië. Hier in het vliegtuig van Arica naar Santiago vliegen de kilometers onder ons door. Het vroeg even wat organisatie, maar vanaf nu weer even lekker loslaten, heerlijk…

Drijvende eilanden in Lake Titicaca.

Nieuwe hoogten

Bolivia tot nu toe?! In één woord gewéldig! Aangekomen in La Paz nemen we even tijd voor een eerste nabeschouwing. Het beste wat we kunnen doen na een woeste busrit van Uyuni naar La Paz ;-) Hoe zag onze week er uit? Vanuit Salta zijn we naar de Boliviaanse grens getrokken, waar de veranderingen zich direct opstapelden. Van een land dat voor 97% uit mensen met Europese roots bestaat, gaan we over naar 55% Indiaans-Boliviaanse roots. Het werd armer - Bolivia is het armste land van Zuid-Amerika - , vriendelijker, drukker met rugzaktoeristen en… hoger! Al voor aankomst in Tupiza zijn we hoogvlakten boven de 4.000 meter overgestoken. Aan die nieuwe hoogten hebben we flink moeten wennen. Zeker slapen op hoogte was de eerste nachten lastig. Maar acclimatiseren was geen straf. Tupiza is een fijn en sfeervol stadje waar we de Bolivianen rustig leren kennen. Bovendien hebben we aan de grens David en Amelia uit Nieuw-Zeeland ontmoet, waardoor ons gezelschap ineens is verdubbeld. Gezamenlijk hebben we een vierdaagse jeepsafari geboekt. En zo kwamen we vanaf donderdag echt aan nieuwe hoogten toe.

Met Nancy en Carmelio als gids/kok en chauffeur zijn we in onze ‘oude’ Nissan Patrol door het zuid-westen van Bolivia naar de Salar de Uyuni getrokken. Lange dagen in de jeep langs de meest bizarre natuurverschijnselen. Lama’s en flamenco’s, mineraal-, lithium, borax-, en zoutmeren, (semi)actieve en uitgedoofde vulkanen, hoogvlakten, passen tot 5.000 meter en de meest onwaarschijnlijke kleurencombinaties. De nachten waren koud en de lucht droog, stoffig en zout. Dorpjes zonder warm water en elektriciteit en dus rustig afkicken van mobiel bereik. En juist in die dagen gebeuren er dingen waarvoor je bereikbaar wilt zijn, zo gaat dat dan… Maar hoe eenvoudig ook; Nancy heeft ons verwend met uitstekende eten onderweg. Dus aan het eind van de tour weer wat meer vlees op de botten.

De tour had een mooie opbouw, zodat het hoogtepunt voor het laatst werd bewaard. Vanuit een hostel van zout reden we voor zonsopgang de Salar de Uyuni op. Deze zoutvlakte is de grootste in zijn soort, ongeveer even groot als de provincies Gelderland en Utrecht samen. De vlakte is door platentectoniek opgetild en door jaarlijkse regenval perfect uitgevlakt. Op de vlakte liggen oude koraaleilanden – nu begroeid met cactussen tot zo’n 900 jaar oud - ; die verraden dat we eigenlijk op de bodem van de oceaan staan! De Salar is vooral beroemd door zijn bizarre perspectieven. Bekijk vooral de foto’s. Ja, na deze week is het heel gemakkelijk om van Bolivia te gaan houden!

Lekker hapje. En hier is nog meer te vinden!

Vakantieverhaaltje

Dit blog gaat over onze toeristische acties van deze week. Zoals bijvoorbeeld het Nationale Park, waarvan we jullie de details (en de foto’s) niet willen onthouden. En ja, we hebben denk ik al drie keer gemeld dat we in een ‘reismood’ komen. Wat achteraf dan toch niet echt zo lijkt te zijn geweest. Behalve nu dan de laatste paar dagen (ja, echt!). Wat dan het verschil is? Vooral: het tempo; tempo van reizen, tempo van dingen bezoeken, tempo van tas inpakken (omgekeerd evenredig met de andere tempo’s…). Kortom: manana-manana. Je komt hier niet onder de siësta uit, die gerust van 13u tot 18u duurt. Of je zit in een dorp waar drie keer per week een bus vertrekt naar het volgende plaatsje. En als manana-manana dan toch nog niet zou lukken, dan vertelt ons budget ons wel dat een rustiger tempo aan te raden is ;-)

Maar goed, eerst even terug naar ons toeristengedrag. Het dorpje San Augustin del Valle Fertil was onze uitvalsbasis voor een bezoek aan het Nationale Park Ischigualasto. In dit gebied, dat al meer dan 100 miljoenen jaren geleden is ontstaan, zie je met een beetje fantasie de dinosauriërs scharrelen. Waarvan ze overigens ook echt beenderen hebben gevonden. Het gebied is ontstaan door schuivende platen, maar intussen heeft erosie ook flink zijn werk gedaan. Het lijkt daardoor wel een maanlandschap: sommige gebieden zijn ‘pokdalig’ en in andere gedeeltes zie je alleen nog een paar vreemd gevormde rotsblokken. En die krijgen dan ook wat namen, zoals de sfinx of de onderzeeboot (zie foto!). Of een naam waarvan we helaas niet weten wat dat spaanse woord nu betekent. Laat je fantasie de vrije loop, het is de foto waar we met z’n 2-en opstaan.

In het dorpje San Augustin hebben we nog een paar dagen rondgehangen. Toch leuk als je na een dag of wat een ‘bekende’ tegenkomt (zoals de gids van het park). Of dat een local je meeneemt naar het dorpsfeest. Onze volgende bus ging toch pas woensdagnacht om 3uur, dus manana-manana. En ja, dat is van dinsdag op woensdagnacht en niet van woensdag op donderdagnacht. Gelukkig bedachten we dat dinsdagavond na het eten, dus ruim op tijd om de bus te kunnen halen…

Verder zijn we deze week via La Rioja naar Salta gereisd. Salta wordt ook wel La Linda genoemd, te vertalen als rustig, mooi, kalm. En dat is het hier ook. Er is nog veel van de koloniale tijd bewaard gebleven, wat een fijne sfeer met zich meebrengt. Gisteravond nog tango gedanst, en verder bestond ons dagprogramma uit naar de kapper gaan en empanada’s eten. En oh ja, we koken tegenwoordig weer af en toe zelf. En dus lijkt het gewenste reistempo bereikt en is de drukke vakantie voorbij. Wel tijd om de volgende uitdaging te gaan: Bolivia! Vannacht reizen we met een nachtbus naar de grens, om morgenochtend waarschijnlijk verder te reizen naar Tupiza. Dat zou een mooie uitvalsbasis kunnen zijn voor een meerdaagse excursie naar de Salar de Uyuni, een enorme zoutwoestijn op ongeveer 4000 meter hoogte. Verder geen idee hoe het in Bolivia met internet en aanverwanten gesteld is, maar het kan goed zijn dat een volgende blog even op zich laat wachten! Manana-manana… Hasta Luego!

Indrukwekkende rotsformaties. Zie fotoboek voor meer!